شاید با این دلیل بتوان درک کرد که چرا مردم آلمان ـ که بسیار منظم، با دیسیپلین و فروتن، مطیع نسبت به قدرت هستند ـ نه تنها به دیکتاتوری مثل آدولف هیتلر اجازه حکمرانی می‌دهند بلکه با برنامه‌های او در کشتن افراد بی‌گناه نیز همراه می‌شوند. 

آشوویتز مشهورترین اردوگاه مرگ در جهان بود که توسط نازی‌ها در جنوب لهستان ساخته شد و ازآن برای زندانی کردن افراد سیاسی، کشیدن کار از آنها، کشتن و سایر موارد ناخوشایند استفاده می‌شد. رادولف هاوس فرمانده اردوگاه، کسی بود که نظم اردوگاه را به افراطی‌ترین شکل ایجاد و سامان می‌داد. در کمتر از چهار سال او و همدستانش

بیش از یک‌ونیم تا 5/2 میلیون نفر را به کام مرگ فرستادند. وی توجیه ساده‌ای برای این اعمال وحشیانه داشت: «من فقط از دستورات پیروی می‌کنم.» او بعدها گفت: «من نمی‌توانستم از مقابل تکلیفی که برعهده‌ام گذاشته شده بود شانه خالی کنم»... «به من دستوری داده می‌شود و من موظف بودم آن را اجرا کنم» ... «آنچه فاهرر از ما می‌خواست برقراری همیشگی نظم در اردوگاه بود» بعد از جنگ هاوس دستگیر، محاکمه و به دار آویخته شد.
چرا استبداد؟
چه توضیحی را می‌توان برای جنایت‌های آدولف هاوس و افرادی نظیر او آورد؟ تئودور آدرنو و دیگران فرض کردند که این اطاعت کورکورانه و تعصب‌های افراطی ریشه در خانواده و تربیت کودک توسط والدینی است که حتی از کوچک‌ترین تخلف کودک نیز نمی‌گذرند و آن را شدیدا تنبیه و مجازات می‌کنند.  

در نتیجه کودکانی که به این نحو تربیت می‌شوند نگرش خصمانه‌ای نسبت به والدین و هر آنچه نماینده قدرت باشد پیدا می‌کنند.  

اما آنها نمی‌توانند تمایلات خصمانه خودشان را بیان یا بروز دهند. برای این که (1) شاید بیشتر تنبیه شوند و (2) باعث تعارض قدرتمند درونی بین تنفر آنها از والدین و عمل کردن به شیوه احترام‌آمیز می‌شود.  

در نتیجه محققان معتقدند که این کودکان یاد می‌گیرند خشم‌شان را نسبت به والدین و دیگر مظاهر قدرت سرکوب کنند و از اعضای ضعیف‌تر جامعه برای جایگزینی آنها استفاده می‌کنند.
ویژگی‌های استبداد
آدرنو و همکارانش واژه‌ای به نام «شخصیت اقتدارطلب» را به جهان علم معرفی کردند. افرادی که دارای این شخصیت هستند ویژگی‌های زیر را دارا می‌باشند، 

۱ -  آنها مشتاقانه از قدرتمندان پیروی می‌کنند ولی نسبت به افراد پائین‌تر از خود بسیار پرخاشگر هستند، به عبارتی دیگر آنها غلام حلقه به گوش قدرتمندان و بلای جان زیردستان هستند. 

۲ -  آنها مشتاقانه خود را با قوانین و سنت‌های جامعه وفق و سازگار می‌کنند و جهان را به صورت اصطلاحات سیاه و سفید تعبیر و تفسیر می‌کنند و طرف سیاه را لایق هر مجازاتی می‌دانند و از همه مهمتر که شاید هدف ما را نیز توجیه کند، این است که 

۳ -  آنها شدیدا نسبت به گروه‌های اقلیت جامعه تعصب می‌ورزند. نگرش‌های متعصبانه به آسانی و سریعا نزد آنها پذیرفته می‌شود.  

شاید با این دلیل بتوان درک کرد که چرا مردم آلمان ـ که بسیار منظم، با دیسیپلین و فروتن، مطیع نسبت به قدرت هستند ـ نه تنها به دیکتاتوری مثل آدولف هیتلر اجازه حکمرانی می‌دهند بلکه با برنامه‌های او در کشتن افراد بی‌گناه نیز همراه می‌شوند. 

نظریه‌های دیگراستبداد
محققان دیگر دلایل آدرنو و همکارانش را چندان مستحکم نیفتند. 

 یکی از دلایل، این بود که مطالعات آنها در این که خانواده‌های تنبیه‌کننده باعث ایجاد استبداد می‌شود، بر پایه مطالعات موردی بوده و چندان نمی‌شود به آنها اطمینان کرد.  

بر طبق یکی از این نظریه‌ها، نوجوانان استبداد را به آسانی با مشاهده کردن والدین مستبد می‌آموزند. 

 نظریه دیگری معتقد است، گرایشات استبدادی به صورت ارثی منتقل می‌شود. تمام این نظریه‌ها برای خودشان پشتوانه‌های تجربی و نظری دارند. اما تاکنون آدرنو و همکارانش کامل‌ترین نظریه را مبنی بر ارتباط استبداد و تعصبات افراطی ارائه داده‌اند.  

افرادی که جهان را از لنزهای استبدادی نگاه می‌کنند بیشتر از افراد دیگر تعصبات خصمانه به سوی گروه‌های اقلیت دارند. 

(نگاه برخی ازهموطنان فارس به ترکها و دیگر ملل غیر فارس)  

این نظریه در کشورهای آمریکا، کانادا، انگلیس، جنوب آفریقا، روسیه و بسیاری از کشورهای دیگر درست بوده است.
سخن آخر
شاید فکر کنید که گرایشات مستبدانه تنها منحصر به افراد هیولاواری نظیر رادولف هاوس است اما باید بگوییم که شما در اشتباه هستید. 

 به عنوان مثال هر کدام از ما احتمالا دیده‌ایم که اطاعت از دستورات افراطی برای هر کسی امکان دارد.  

علاوه بر این قسمت عمده مطالعاتی که در مورد ارتباط بین اقتدارگرایی و تعصب صورت می‌گیرد، روی دانشجویان دانشگاه و افرادی نظیر شما انجام می‌شود.  

سرانجام می‌توان گفت استبداد یک ویژگی نسبتا پایدار شخصیتی محسوب می‌شود که بیشتر آن نتیجه تجربیات دوران کودکی می‌باشد و میزان آن هنگامی بیشتر می‌شودکه فرد رخدادهای منفی ناکام‌کننده را تجربه کند. 

 همگی ما درجاتی از استبداد را به صورت بالقوه با خودمان به همراه داریم. ما همچنین این ظرفیت را که در برخی شرایط به افرادی که پائین‌تر از خودمان قرار دارند، صدمه بزنیم را دارا می‌باشیم. 

برگرفته از :http://www.armandaily.ir